1920'lerde Amerika'da, genç kadınlar saat kadranlarını parlatmak için radyum içeren boya kullanıyorlardı. Bu kadınlar, o dönemde "Radyum Kızları" olarak anılacaktı. Ancak, bu görünüşte zararsız iş, ciddi sağlık sorunlarına ve meslek hastalıklarına yol açacaktı. Bu makalede, Radyum Kızları'nın maruz kaldığı meslek hastalıklarına odaklanacağız ve bu trajik hikayenin ardındaki adalet mücadelesini inceleyeceğiz.
Radyum ve Saat Boyama Endüstrisi
1920'lerin başlarında, saatlerin karanlıkta parlamasını sağlamak için radyum içeren boya kullanımı oldukça yaygındı. Bu işi yapan genç kadın işçiler, bu maddenin radyoaktif özelliklerinden o zamanlar habersizdi. İşçiler, geceleri parlayan saat kadranlarını daha güzel ve hızlı boyayabilmek için fırçayı dudaklarına sürüyor, hafifçe ıslatıp sivriltiyorlardı. Günde belki binlerce kez bu hareketi yaptıklarından radyoaktif bir madde olan radyumu yutuyor, ciğerlerine çekiyorlardı. Hatta eğlenmek için saçlarına, ciltlerine, tırnaklarına, dişlerine sürüyor, süs olarak kullanıyorlardı. Gece aynaya baktıklarında saçlarının ve ciltlerinin parladığını görüyorlardı.
Meslek Hastalıkları: Radyasyon ve Zehirlenme
Radyumun yaydığı radyasyon, Radyum Kızları'nın maruz kaldığı temel tehlikeydi. Bu radyasyon, kemik iliği, diş etleri ve kemiklerde bir dizi ciddi soruna neden oldu. Kızların çeneleri erimeye, dişleri dökülmeye, kemikleri ufalıp kırılmaya başladığında kendilerini sorumlu hissetmediler. Radyum Kızları'nın sağlık sorunları ortaya çıktığında, işverenler bu durumu gizlemeye çalıştılar. Ancak, bazı cesur kadınlar ve aileleri, adalet arayışına giriştiler. Çene tümörleri yüzünden kızların yüzü göğüslerine kadar sarkar hale geliyor, ağızlarındaki korkunç yaralar iyileşmek bilmiyordu. Kızlar esrarengiz bir biçimde ve korkunç acılar çekerek ölmeye başladıklarında da durum değişmedi.
Adalet Mücadelesi
Basının “Radyum Kızları” ismini verdiği beş genç kız çok hastaydılar ve şirketle mücadele etmeye kararlıydılar. Saat fabrikasını dava ettiler. Davaya hastalanmış başka eski çalışanlar da katıldılar. Fabrikanın sahipleri politik ve maddi açıdan çok güçlüydüler. Şirket direniyor, davayı uzatıyordu. Dava sürerken kızların hastalıkları ağırlaşıyor, yürüyemez hale geliyorlardı, 13 kız bu sürede hayatını kaybetti. Sonunda kızlara düşük bir tazminat ödendi ama sağlıkları ve ölen arkadaşları geri gelmedi. Ölmek üzere olanların tek isteği bir daha kimsenin kadran boyamaması ve cenazelerinde çiçek olmasıydı.
Hukuki mücadeleleri, işçi hakları ve iş sağlığı güvenliği konusundaki yasal düzenlemelerin gelişimine katkıda bulundu. İşyerlerinde işçi sağlığı ve güvenliği mevzuatının oluşturulması için Radyum Kızlarının feci şekilde can vermesi gerekmişti.
Radyum Kızları'nın dramatik hikayesi, meslek hastalıkları ve iş sağlığı güvenliği konularında farkındalığı artırmak için bir döneme ışık tutuyor. Bu olay, işçi hakları ve adalet mücadelesinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor ve benzeri trajedilere karşı daha iyi korunma sağlamak adına alınan önlemlerin gerekliliğini vurguluyor.
Comments